Қызметкерлердің мерзімді медициналық тексерулері Қазақстан Республикасындағы еңбек қорғау жүйесінің маңызды элементі болып табылады. Олар Қазақстан Республикасының Еңбек кодексімен және Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулыларымен, сондай-ақ Денсаулық сақтау министрлігінің нормативтік актілерімен реттеледі.
Бұл тексерулердің мақсаты — аурулардың алдын алу, қызметкерлердің денсаулығын сақтау және қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз ету. Бұл денсаулық мәселелерін уақытында анықтап, кәсіби аурулардың алдын алуға бағытталған негізгі механизм.
Арнайы назар келесі санаттағы қызметкерлерге бөлінеді:
- зиянды және (немесе) қауіпті еңбек жағдайларында жұмыс істейтіндер;
- жауапкершілігі жоғары салаларда жұмыс істейтіндер: көлік, денсаулық сақтау, білім беру, тамақ өнеркәсібі және басқа салалар;
- 18 жасқа толмағандар;
- және басқа санаттағы қызметкерлер — заңнамалық және нормативтік актілерге сәйкес.
Тұрақты медициналық тексерулер мүмкіндік береді:
- аурулардың ерте белгілерін анықтау, оның ішінде кәсіби аурулар;
- қызметкерлерді уақытында емдеуге және қалпына келтіруге бағыттау;
- хроникалық аурулардың дамуын болдырмау;
- өндірістік жарақаттар мен апаттар тәуекелдерін азайту;
- еңбек өнімділігін арттыру және жалпы еңбек тәртібін жақсарту.
Сонымен, профилактика тек жеке денсаулық мәселесі емес, ұйымның экономикалық тұрақтылығы үшін де маңызды фактор.
Заңнамаға сәйкес:
- Жұмыс беруші мерзімінде медициналық тексерулерді ұйымдастыруға және қаржыландыруға міндетті;
- Жұмысшы тексеруден ерікті түрде өтуге және дәрігерлердің ұсыныстарын орындауға міндетті.
Бұл өзара жауапкершілік, тек заңнамалық талаптарға ғана емес, сонымен қатар ақыл-ойға негізделген.
Денсаулыққа жауапкершілікпен қарау — тұрақты даму кепілі
Мерзімді медициналық тексерулер — бұл тек заң талабын орындау ғана емес, денсаулыққа қамқорлықтың нақты құралы, еңбек әлеуетін қолдау және адами капиталды қорғау.
Медициналық тексерулерге деген қарым-қатынас саналы және жауапкершілікпен болуы керек, себебі қызметкерлердің денсаулығы ұйымдардың тиімділігі мен тұрақтылығының тікелей көрсеткіші болып табылады, ал кең мағынада — қоғамның әл-ауқатының кепілі.