Бүгінгі таңда көптеген тропикалық елдерде паразиттік ауруларды жұқтыру қаупі әлі де жоғары. Қазақстан үшін олардың әкеліну және таралу қаупі өзекті болып қала береді, бұл халықтың қарқынды көші-қонымен, туризмнің белсенді дамуымен, халықаралық, экономикалық, көліктік және басқа байланыстардың кеңеюімен байланысты.
Ерекше эпидемиологиялық маңызы бар безгек, оның импорты жыл сайын республика тұрғындары арасында тіркеледі. Соңғы 5 жылда импорттық безгектің 6 жағдайы тіркелді, негізінен тропикалық. Эпидемиологиялық зерттеулер пациенттердің барлық дерлік жағдайларда химиопрофилактикаға мән бермегенін көрсетті. Ағымдағы жылдың 25 тамызындағы жағдай бойынша безгек ауруының 3 импорттық жағдайы тіркелді: Алматы және Қостанай облыстарында (екеуі де Африкадан), бір жағдай Шымкентте (Оңтүстік Кореядан).
Ықтимал тәуекелдер:
• Африка, Оңтүстік-Шығыс Азия және Латын Америкасы елдерінде инфекцияның жоғары ықтималдығы сақталады.
• Еңбек көші-қонының артуы (әсіресе эндемиялық елдерден келген маусымдық жұмысшылар).
• Климаттың өзгеруі, экзотикалық қоздырғыштар мен тасымалдаушылардың тіршілігі мен бейімделуіне жағдай жасау.
• Тропикалық инфекцияларға қатысты тұрғындардың және дәрігерлердің төмен сақтығы, бұл кеш диагноз қою қаупін арттырады.
• Жергілікті тұрғындарда спецификалық иммунитеттің болмауы, тіпті оқшауланған импорттық жағдайларды ерекше қауіпті етеді.
• Уақытылы диагноз қою және емдеу (әсіресе тропикалық безгекпен) асқынуларға және өлімге әкелуі мүмкін.
Саяхатқа шықпас бұрын не істеу керек?:
• Елдегі эпидемиологиялық жағдаймен танысыңыз.
• Алдын алу шаралары, тамақтану және мінез-құлық ережелері (ұлттық саябақтар, джунглилер, су қоймалары) туралы білу.
• Безгек ауруы қаупі жоғары елге барған кезде дәрігердің нұсқауы бойынша химиопрофилактикадан өтуді ұмытпаңыз.
Ішек паразитозынан қалай аулақ болуға болады:
• Тек қайнатылған немесе бөтелкедегі суды ішіңіз.
• Шикі көкөністерден, жемістерден (әсіресе салаттардан), шала пісірілген ет пен балықтан аулақ болыңыз.
• Шикі сүт өнімдерін жеуге болмайды.
• Суда, күріш алқаптарында, суару арналарында шомылу және жұмыс істеу қауіпті.
Жәндіктердің шағуынан қорғау:
• Москит торларын, репелленттерді, инсектицидтерді қолданыңыз.
• Жабық киім киіңіз.
• Кеміргіштермен жанасудан аулақ болыңыз.
Жеке бас гигиенасы:
• Қолыңызды, көкөністер мен жемістерді жақсылап жуыңыз.
• Жалаң аяқ жүрмеңіз, жағажайда төсеніш немесе шезлонг пайдаланыңыз.
Сапардан оралғаннан кейін:
• Симптомдар апта немесе айдан кейін пайда болуы мүмкін (безгек, гельминтоз).
• Дәрігерге хабарласқанда міндетті түрде шетелге сапарыңыз туралы, сондай-ақ масаның шағуы, кене және т.б.
Жолдағы ең аз алғашқы көмек жинағы:
• Безгек пен диареяның алдын алатын өнімдер.
• Суға арналған антисептиктер мен бактерицидтер.
• Репелленттер (спрейлер, майлар).
• Күннен қорғайтын крем.
• Таңғыштар, жабысқақ гипс (тұрақты және бактерицидтік).