Инфекцияның алдын алу және инфекциялық бақылау

 

2023 жылдың қорытындысы бойынша медициналық көмек көрсетуге байланысты инфекциялар бойынша эпидемиологиялық ахуал 2022 жылмен салыстырғанда ауруханаға жатқызылған 1000 пациентке шаққанда аурушаңдықтың 2,7 есеге (0,35-тен (1032 ж.) 2022 ж.) төмендеуімен сипатталады, 0,13 дейін (387 ж. 2023 ж.)). Ұлытау облысында МКБИ жағдайлары тіркелген жоқ.

2023 жылы МКБИ-мен сырқаттанушылық 82,7% (320 ж.) іріңді-септикалық инфекциялармен (бұдан әрі – ГСИ) ұсынылған (2022 ж.-273 ж.), зәр шығару жолдарының инфекциясы 3 кл. (2022-2 ж.), тыныс алу жолдарының инфекциясы 5 ж. (2022-18 ж.), қан ағымының инфекциясы 8 ж. (2022-2 ж.), Covid-19-5 ж. (2022-731 ж.) және басқа инфекциялар-46 ж. (2022-6 ж.).

Жас құрамы бойынша 15 пен 49 жас аралығындағы адамдар 50,9% (197 ж.), 1 айға дейін 15,8% (61 ж.), 50 жастан асқан 15,5% (60 ж.), 1 жастан 14 жасқа дейін 11,6% (45 ж.) және 1 айдан 1 жылға дейін 6,2% (24 ж.).

2023 жылы МКБИ (Covid-19 қоспағанда) бойынша эпидемиологиялық жағдай 2022 жылмен салыстырғанда сырқаттанушылықтың 0,10 (301 ж.) өсуімен сипатталады. 2022 ж.) 0,13 дейін (382 ж. 2023 ж.) ауруханаға жатқызылған 1000 пациентке (1-сурет).

 

Сурет 1. Өңірлер бойынша 2022-2023 жж. МКБИ көрсеткіші (Covid-19 қоспағанда).

2023 жылғы ІСИ-нің эпидемиологиялық жағдайы 2022 жылмен салыстырғанда 47 ж. өсуімен сипатталады. (2022ж. – 273 ж., 2023ж. – 320 ж.). 2022 жылмен салыстырғанда ІСИ-нің үлес салмағы 2023 жылы 26,5% – дан 82,7% – ға дейін өсті.

Сырқаттанушылықтың өсуі басқа инфекциялардың өсуіне байланысты байқалады, 2023 жылы барлығы 46 ж тіркелген. ((2022-6 ж.) басқа инфекциялар, оның ішінде 80,4% (37 ж.) қызылшаның зертханалық расталған жағдайларын құрайды.

МКБИ кең таралуына, пациенттердің, персоналдың және мемлекет экономикасының денсаулығына теріс салдарларға байланысты қазіргі заманғы денсаулық сақтаудың ең өзекті мәселелерінің бірі болып табылады.

2023 жылы МКБИ  бойынша эпидемиологиялық жағдайды жақсарту мақсатында МКБИ -ға қатысты шаралардың тиімділігін арттыруды қамтамасыз етуге және ұлттық деңгейде де, медициналық мекемелерде де инфекциялардың алдын алу және инфекциялық бақылау бағдарламалары бойынша Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының басшылық қағидаттарын іске асыруға бағытталған бірқатар іс-шаралар өткізілді, бұл пациенттердің, медициналық персоналдың қауіпсіздігін күшейтуге мүмкіндік береді, бұдан басқа, ұлттық денсаулық сақтау жүйесінің Қоғамдық денсаулық сақтау саласындағы төтенше жағдайларға ден қоюға дайындығы:

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының техникалық қолдауымен “медициналық ұйымдардағы инфекциялардың алдын алу және инфекциялық бақылау” медициналық ұйымдары үшін ИПИБ бойынша әзірленген әдістемелік ұсынымдарды Қазақстан Республикасы ДСМ РДРО бекітіп, медициналық ұйымдарда пайдалану үшін өңірлерге жолданды.

МКБИ үшін қолданыстағы эпидемиологиялық қадағалау жүйесіне бағалау жүргізілді.

ИПИБ мамандары үшін, бейінін ескере отырып, барлық медицина қызметкерлері үшін, медициналық емес қызметтерді ұсынатын басқа персонал үшін “ИПИБ саласындағы құзыреттер бойынша әдістемелік ұсынымдар” және “ИПИБ саласындағы құзыреттер бойынша әдістемелік ұсынымдар” әзірленді.

Аурулардың алдын алу және бақылау жөніндегі Еуропалық орталықтың (ECDC) хаттамасы бойынша МКБИ-тың бір мезгілде таралуына зерттеу жүргізілді.

Медициналық ұйымдарда Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының қол гигиенасын өзін-өзі бағалау құралын (HHSAF) қолдана отырып, мультимодальды стратегияларды бағалау жүргізілді.

Қазақстан Республикасының 5 өңірінде алты стационарда, Алматы, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Атырау облыстарында және Шымкент қаласында IPCAF бағалауы жүргізілді, нәтижелері медициналық ұйымдарда ұсынымдармен жіберілді.

Өңірлерге: Шымкент қ., Атырау облысы, Алматы облысы, Шығыс Қазақстан облысы (1 облыстық перинаталдық орталықты қоса алғанда 2 медициналық ұйым), Қарағанды облысы бөлінісінде ИПИБ -тің озық тәжірибелерін енгізу үшін медициналық ұйымдар айқындалды.

Қазақстан Республикасының медициналық жоғары оқу орындарының бірінің медициналық білім беру ұйымдары қызметкерлерінің, 3-4 курс студенттерінің инфекциялардың алдын алу және инфекциялық бақылау (медициналық білім беру) мәселелері бойынша білімдеріне тәуелсіз анонимді бағалау жүргізілді.

Қазақстан Республикасының 4 өңірінде Ээмоғөо филиалының мамандары және сыртқы спикерлер, Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының Қазақстандағы станоктық кеңсесінің техникалық қолдауымен Шығыс Қазақстан, Ақтөбе, Қызылорда облыстары мен Алматы қаласының медициналық ұйымдарының процедуралық, егу кабинеттерінің орта медицина қызметкерлері үшін ИПИБ іс–шараларын енгізудің мультимодальды тәсілдері бойынша тренингтер өткізді.

ИПИБ мәселелері бойынша біліктілікті арттырудың 3 циклі өткізілді, 180 маман оқытумен қамтылды (ССЭД, ССЭК-тің 60 маманы және медициналық ұйымдардың 120 маманы).

2024 жылы “2022-2027 жылдарға арналған инфекциялардың алдын алу және инфекциялық бақылау жүйесін жетілдіру туралы” жоспарды іске асыру шеңберінде Қазақстан Республикасының Ұлттық деңгейінде де, медициналық мекемелерінде де бірқатар іс-шаралар өткізу жоспарлануда.