Қазіргі дезинфектология мәселелері

2021 жылы 30 сәуірде ZOOM платформасында онлайн режимде «Қазақстан Республикасындағы қазіргі дезинфектология мәселелері» тақырыбында вебинар өткізілді.
Аталған вебинар 2021 жылға арналған операциялық жоспарды іске асыру мақсатында, сондай-ақ республика бойынша бірнеше жыл бойы химиялық препараттардан уытты улану және қайтыс болу жағдайларының бірнеше рет тіркелуіне байланысты ұйымдастырылды.
Вебинарға «ҚДСҰО» ШЖҚ РМК Басқарма төрағасы Ж.Е. Баттақова, ҚР ДСМ Санитариялық-эпидемиологиялық бақылау комитетінің бас сарапшылары Л.И.Акишева, Ж. Ж. Жамалбекова, СЭСжМҒПО инфекциялық және паразиттік аурулардың алдын алу басқармасының басшысы З.С. Турлиев, «ҰСО» ШЖҚ РМК және «ҰСО» ШЖҚ РМК филиалдарының өкілдері, ҚР ДСМ СЭБК өңірлік СЭБД мамандары, халықаралық дипломнан кейінгі білім беру ғылыми-зерттеу институтының (ХДКБ ҒЗИ) гигиена және эпидемиология кафедрасының оқытушысы К. Аяпбергенов, дезинфекциялық қызметпен айналысатын жеке меншік ұйымдардың өкілдері қатысты.
Вебинарды ашқан Жәмиля Баттақова дезинфекциялық іс-шараларды одан әрі дамыту қажеттілігі туралы айтып, осы вебинар дезинфекциялық қызметтің өзекті мәселелерін шеше алады деген сенімін білдірді.
Вебинарға қатысқан мамандар ҚР аумағында профилактикалық дезинфекция, дезинсекция және дератизация жүргізуге байланысты проблемалық мәселелерді көтерді.Елдегі күрделі эпидемиологиялық ахуал, жаңа биологиялық қауіптер мен техногендік апаттардың туындау қаупінің артуы жағдайында профилактикалық медицинаның, яғни дезинфектологияның жедел-атқарушы буынына ерекше рөл берілуі тиіс. Қоғамдық денсаулық жүйесіндегі дезинфекциялық іс-шаралардың рөлі туралы мәселе мегаполистер жағдайында ерекше маңызға ие болады, мұнда халыққа дезинфекциялық қызмет көрсетудің, яғни жұқпалы аурулардың қоздырғыштарына және олардың таратушыларына қарсы күрестің түйінді мәселелері қалыптасқан.
Ірі мегаполисте дезинфекциялық іс-шаралар жүргізіліп жатқан барлық санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шаралардың үлкен үлесін құрайды. Қазіргі заманғы қалалар аумақтардың санитариялық жағдайын тиісті деңгейде ұстап тұруда ерекше қиындықтарды бастан кешуде. Барлық жерде әртүрлі қалдықтарды жинау, сақтау, зарарсыздандыру және жою проблемалары бар, бұл жұқпалы аурулардың ықтимал таратушылары – буынаяқтылар, кеміргіштер санының өсуіне ықпал етеді.
Қазіргі заманғы дезинфекциялық құралдарды, оның ішінде тұрмыстық химиялық заттарды кеңінен қолдану бір немесе бірнеше микроорганизмдердің әсерін тежейтін немесе күшейтетін консорциумдар жойылып, дезинфекциялық заттарға төзімді штаммдар пайда болған кезде микрофлораға жағымсыз әсер етеді. Бактериялардың әлеуметтік мінез-құлқы өзгереді, атап айтқанда антибиотиктердің, дезинфекциялық заттардың әсеріне төзімді биопленкалар пайда болады. Олар ауаны салқындату және ауа алмасу жүйелерін, ағаштан, металдан, пластмассадан жасалған әртүрлі қоршаған ортаны ластайды. Әсіресе медициналық ұйымдардың жағдайында көрінеді, бұл инфекция ошақтарының пайда болуына әкеледі. Дезинфекциялық препараттарды жүйесіз, біліксіз пайдалану нәтижесінде халық арасында улану, оның ішінде өліммен аяқталу жағдайлары орын алады. Екінші жағынан, дезинфекциялық препараттарды бейкәсіби, ретсіз қолдану барлық биологиялық қауіпті агенттердің — бактериялардың, буынаяқтылардың, кеміргіштердің сезімталдығының төмендеуіне әкеледі, бұл олармен күресудің тиімділігіне қауіп төндіреді. Әр объектіге дезинфектологиялық қызметтің барлық бөлімдеріне тактикалық тәсілдерді дараландыру қажеттілігін анықтайды, бұл іс-шараларды стандарттауға, препараттарды қолданудың шығысы мен адекваттылығын қатаң қалыпқа келтіруге мүмкіндік береді. Бұл бірыңғай орталықтан дезинфекцияның барлық бөлімдері бойынша жұмыстарды тексеруді, жоспарлауды және жүргізуді көздейтін бір ұйымның объектілерге кешенді қызмет көрсету қажеттілігін көрсетеді. Тек осылай ғана іс-шараларды өткізудің тиімділігіне, қызметкерлер мен халықтың қауіпсіздігіне қол жеткізуге болады.
Онлайн кездесуді қорытындылай келе, қатысушылар қазіргі заманғы дезинфектологияның өзекті мәселелері бойынша одан әрі ынтымақтасуға дайын екендіктерін білдірді және бірлескен жұмыс үшін бірқатар мәселелерді атап көрсетті.