Национальный центр общественного здравоохранения

1 қазан – Халықаралық қарттар күні

ҚР ДСМ «Қоғамдық денсаулық сақтау ұлттық орталығы» ШЖҚ РМК денсаулықты қалай сақтап, ұзақ жылдар бойы қажырлы болып қала беру керектігі жөніндегі қарапайым кеңестерімен бөліседі.

Денені шынықтырып, белсенді болу. Таза ауада көбірек қыдырыңыз. Дене шынықтыру жаттығулары ағзаға жақсы әсер етеді, қартаю жылдамдығын айтарлықтай баяулатуға ықпал етеді, күйзеліс жағдайын жеңуге көмектеседі. Жаймен ғана жүрудің өзі адамды шаршата қоймайды, зат алмасуды, қан айналымын, тыныс алуды жақсартады, бұлшық еттерді жаттықтырады. Жүру кезінде жүйке жүйесі демалып, адам сергіп қалады.

Дұрыс тамақтану. 50-60 жастан кейін ағзада физиологиялық өзгерістер болады – зат алмасу баяулайды, ішектің жиырылуы әлсірейді, ферменттердің белсенділігі төмендейді. Ең бастысы, тамақты аз ішу керек, бірақ нәрлі заттар көбірек болуы қажет. Ет өнімдерін жей бермей, балық, сүт, әсіресе қышқыл сүт өнімдерін (айран, йогурт) көбірек жеу керек. Күніне 300-400 мл сүт және түнге қарай 200 мл айран ішу ұсынылады.

Дұрыс ұйқы. Дұрыстап, қатты ұйықтау үшін дұрыс күн тәртібі қажет: бір уақытта ұйықтау, кешкі асты ұйқыға дейін 2-3 сағаттан кешіктірмей, көп жемеу керек. Ұйықтар алдында таза ауада қыдырған дұрыс. Ұйықтар алдында өте әсерлі теледидар хабарларын көруге, ағзаны сергітетін сусындарды – қою шай, кофе ішуге болмайды.

Жағымды эмоция көбірек болсын. Жағымсыз эмоциялар: реніш, үрей, сары уайымға салыну, ашу-ыза, қайғыру, қызғаныш, жек көру қауіп-қатер факторлары болып саналады, тезірек қартайтып, өмірді қысқартады, және де керісінше, жағымды эмоциялар – рахаттану, қуану – ағзаның қуат алуына көмектеседі. Күлкі – бұл қуанудың, сергек көңіл-күйдің және рухани денсаулықтың белгісі. Ол өкпенің қалыпты жұмыс істеуіне жақсы ықпал етеді, зат алмасуды реттейді.

Профилактикалық тексеруден, скринингтен уақытылы өту. Скрингтік тексеру артериялық гипертонияны, жүректің ишемиялық ауруын, қант диабетін, глаукоманы, онкологиялық ауруларды уақытылы анықтауға мүмкіндік береді. Сіз скрининг туралы ақпаратты емханадағы өзіңіздің емдеуші дәрігеріңізден біле аласыз.

Бұл қағидаларды сақтау сіздерге белсенді болуға, денсаулығыңыздың мықты болуына және ұзақ жылдар бойы деніңіздің сау болуына көмектеседі!